ArchLinux

Arch Linux krok po kroku – poradnik dla odważnych (i trochę szalonych)

Wstęp

Witaj bohaterze! 🦸‍♂️
Chcesz zainstalować Arch Linux – system, który uchodzi za trudny, ale potem możesz się chwalić: „Tak, używam Arch, btw”.

Nie musisz być programistą. Wystarczy, że potrafisz czytać i nie boisz się terminala bardziej niż urzędnika w okienku.

Zaparz kawę ☕ albo nalej herbaty z cytryną i zaczynamy!

Krok 1: Przygotuj pendrive

Pobierz Arch Linux z tej strony.
Potrzebujesz pendrive’a min. 2 GB.

Na Linuksie wpisz:

sudo dd bs=4M if=path/to/archlinux.iso of=/dev/sdX status=progress oflag=sync

👉 sdX zamień na swój pendrive (sdb).
⚠️ Jak wybierzesz zły dysk – pożegnaj zdjęcia z wakacji w Zakopanem.
Sprawdź dyski:

fdisk -l

Krok 2: Klawiatura

Masz problem z klawiszami? y zamienia się w z? 😱
Napraw to:

localectl list-keymaps
loadkeys pl

👉 Dla polskiej klawiatury wpisz pl. Dla amerykańskiej us.

Krok 3: Internet

Kabel sieciowy? Już działa.
Wi-Fi? Trochę zabawy:

iwctl

W środku:

device list
station wlan0 scan
station wlan0 get-networks
station wlan0 connect twoja-siec
exit

Test połączenia:

ping archlinux.org

Działa? Gratulacje! 🎉
Zatrzymaj Ctrl + C, inaczej ping będzie leciał aż do emerytury.

Krok 4: Podział dysku

Robimy jedną dużą partycję – prościej niż barszcz. 🥣

fdisk /dev/sdX

👉 Zamień sdX na swój dysk (sda). Sprawdź fdisk -l.

W fdisk:

o – nowa tablica MBR
n – nowa partycja
Primary – tak, zawsze Primary
Enter, Enter – całość dysku
w – zapisz i wyjdź

Krok 5: Formatowanie

Nadajemy partycji system plików (ext4):

mkfs.ext4 /dev/sdX1

👉 X1 = twoja partycja (sda1).

Krok 6: Montowanie

mount /dev/sdX1 /mnt

Krok 7: Instalacja systemu bazowego

Tu zaczyna się magia. ✨

pacstrap -K /mnt base base-devel linux linux-firmware gvim nano man

👉 W skrócie: system, kernel, firmware, edytory i podręczniki – czyli paczka startowa dla Linuksowego bohatera.

Krok 8: fstab

To taki spis treści dla twoich dysków.

genfstab -U /mnt >> /mnt/etc/fstab

Chcesz sprawdzić?

blkid | grep sdX

Przykład:

/dev/sda1: UUID="abc123" BLOCK_SIZE="4096" TYPE="ext4"

Edytuj:

nano /mnt/etc/fstab

I upewnij się, że UUID się zgadza.

Krok 9: Wejdź do systemu

arch-chroot /mnt

Jesteś w środku swojego nowego Arch. 🏠

Krok 10: Strefa czasowa

Nie chcemy żyć w roku 1970.

ln -sf /usr/share/zoneinfo/America/New_York /etc/localtime
hwclock --systohc

👉 Ustaw własne miasto. Ale błagam, nie wpisuj Warszawy jeśli mieszkasz w Pcimiu. 😉

Krok 11: Język

nano /etc/locale.gen

Usuń # przed:

en_US.UTF-8 UTF-8

Potem:

locale-gen
echo "LANG=en_US.UTF-8" > /etc/locale.conf

Krok 12: Nazwa komputera

Nazwij swojego potwora:

echo "archpc" > /etc/hostname

Edytuj hosts:

nano /etc/hosts

Dodaj:

127.0.0.1   localhost
::1         localhost
127.0.1.1   archpc.localdomain archpc

Krok 13: Hasło root

passwd

Nie wpisuj arch123, bo wstyd.

Krok 14: Bootloader (GRUB)

Twój system musi wiedzieć jak się uruchomić.

pacman -S grub
grub-install --target=i386-pc /dev/sdX
grub-mkconfig -o /boot/grub/grub.cfg

👉 sdX = cały dysk (sda), nie partycja (sda1).

Krok 15: Użytkownik

Root to boss, ale nie używaj go codziennie. Zrób zwykłego usera:

useradd -m -G users,wheel,video -s /bin/bash admin
passwd admin

Krok 16: GNOME (z Wayland)

Bo czarny terminal to fajny, ale każdy lubi też klikadełka. 🖱️

pacman -S gnome-shell gdm gnome-control-center gnome-disk-utility \
networkmanager network-manager-applet wget rsync \
ttf-dejavu ttf-droid noto-fonts-emoji wqy-zenhei \
archlinux-keyring alacritty dnsmasq sudo gst-libav \
ntfs-3g git gnome-keyring gnome-applets

Włącz usługi:

systemctl enable gdm.service
systemctl enable NetworkManager.service

Krok 17: Microcode

Intel:

pacman -S intel-ucode

AMD:

pacman -S amd-ucode

Krok 18: Sudo

Daj sobie supermoce:

EDITOR=nano visudo

Odkomentuj:

%wheel ALL=(ALL) ALL

Krok 19: Restart 🚀

exit
umount -R /mnt
reboot

Po restarcie → ekran logowania GNOME. Brawo, żyjesz! 🎉

Zakończenie

Gratulacje! 🎊
Masz świeżutki Arch Linux z GNOME i Wayland.

Arch to jak klocki LEGO – zaczniesz od prostego kwadratu, a skończysz na Pałacu Kultury. 🏢

A teraz możesz mówić każdemu w kolejce do sklepu:
„Używam Arch, tak w ogóle…” 😎